11 augustus 2013

11 augustus 2013

Geen wesp meer gezien.

In de tweede helft van de zomer rukt hij op. Laat vooral niets zoets onbewaakt staan want hij vindt het. Hij is gek op sinas, cola, seven-up en op een lekker stuk appelgebak en hij kan zo op een aangename nazomerdag een echt irritante gast aan tafel zijn. De Vespula vulgaris, ofwel de wesp. Menigeen raakt in paniek wanneer zo’n zwart-geel gestreept beestje aanschuift aan tafel. Terecht of onterecht?
Op zich heb je niet veel van een wesp te vrezen. Hij zal zelden steken als daar geen aanleiding toe is. Laat ze met rust en ze laten jou met rust. Toch is uiterste waakzaamheid geboden want ze steken hun nieuwsgierige neus overal in. Ongemerkt kijken ze diep in het glaasje of er gaat er een op ontdekking in je blikje cola en komt er dan niet meer uit. Als je dit niet op tijd ziet…….. Er kan er ook één klem komen te zitten in je kleding en dan zal hij niet schromen een noodsignaal af te geven. Steek! En dat is verre van aangenaam. Als je allergisch bent voor hun gif kan het nog gevaarlijk zijn ook. Zorg dan, dat je het tegengif altijd bij je hebt.

Ikzelf ben één keer te grazen genomen door een wesp en dat was zeer pijnlijk. Het is al weer meer dan tien jaar geleden. Onder een half vermolmde biels zat een wespennest. Omdat wespen normaal gesproken niet steken als je ze met rust laat liet ik ze hun gang gaan. Live and let live. Op een meter afstand had ik alles geruimd om er een bankje te zetten, maar toen ik bezig was met het leggen van het stoepje waarop het geplaatst ging worden vonden ze mijn geklop met de rubberen hamer te ver gaan. Een steek midden in mijn borst als met een scherpe naald moest me dit duidelijk maken.

In Nederland zijn drie wespensoorten actief: de gewone wesp, de Duitse wesp en de hoornaar. Deze laatste is de grootste en de steek met zijn lange angel is uiterst pijnlijk. Pluspuntje, deze hoornaar is de minst agressieve van de drie. De andere twee soorten zijn de gewoonste soorten en bijna niet van elkaar te onderscheiden. Duitse wespen hebben een of drie stippen op hun voorhoofd en gewone wespen een ankervormige vlek, maar dit is toch allemaal wat minder goed te zien dan wordt beweerd. Waarom de Duitse wesp Duitse wesp wordt genoemd is niet duidelijk. Hij is ‘gewoner’ dan de gewone wesp. Ze nestelen allebei in de grond of in gebouwen. Het nest van Duitse wesp zou beter in elkaar zitten dan dat van de gewone dat snel uit elkaar valt. Deutsche Gründlichkeit misschien?

Van links naar rechts: gewone wesp, Duitse wesp en Hoornaar.(afb. Internet)
     
Een nest kan duizenden wespen tellen, bij de Duitse wel vijfduizend. Het zijn allemaal werksters. Er is maar één koningin en die blijft in het nest.
Van de duizenden wespen in een wespennest blijven alleen de bevruchte vrouwtjes in leven. Ze kruipen weg op een beschutte plaats en in de lente gaan ze op zoek naar een goede nestplaats. Ze bouwen dan een raat waarin ze de eieren leggen. De eerste larven voeden ze zelf met fijngekauwde insecten. Wespen zijn vleeseters. De wespen die hieruit groeien zijn werksters en zij nemen deze werkzaamheden over. De stichtster wordt vanaf nu koningin genoemd. Zij houdt zich alleen nog bezig met het leggen van eieren. Werksters kunnen geen eieren leggen. Sommige larven krijgen een speciaal dieet en groeien uit tot nieuwe koninginnen. De koningin kan ook onbevruchte eitjes leggen waaruit mannetjes ontstaan. Na de bevruchting van de nieuwe koninginnen sterven ze.

Zoals eerder vermeld, de wesp is een vleeseter; ze vangen meer muggen, vliegen en andere schadelijke insecten dan we denken. De wesp is daarom een nuttig insect. Tegen het einde van de zomer, als de taak van het voeden en verzorgen afneemt, krijgen de werksters meer ‘vrije tijd’ en zin in wat anders. Zin in wat zoets. Vooral rottend fruit staat op het menu, maar ook zoete drankjes zoals limonade zijn favoriet. Deze ‘limonadewespen’ sterven als het kouder wordt. De bevruchte vrouwtjes, de nieuwe koninginnen blijven in leven om in het voorjaar ieder een nieuw volk te stichten. Elke koningin vertegenwoordigt duizenden nieuwe wespen voor het volgende jaar.

Wat mijn eigen kennismaking met de wesp betreft; ’s avonds heb ik in de schemering wespenpoeder voor de ingang van het nest gestrooid. Ze namen het mee in hun nest. Ik heb geen wesp meer gezien.

Links: klein wespennest Italie, rechts: wespennest in Thuja, bij kasteel Schaloen, Valkenburg

  

VOORGAANDE                                                                               VOLGENDE