16 november 2014
Maar hopen, dat zij gespaard blijven..
Een druilerige dinsdag in oktober. We besluiten naar Apeldoorn te gaan en na zoveel jaar nogmaals paleis het Loo te bezoeken. Een vorige keer dat we er waren, toch alweer tientallen jaren geleden waren we wat aan de late kant. Lily bekeek met Laurie toen alleen het paleis zelf en Tess en ik  maakten een ronde door de tuinen, Franse tuinen, strak, symetrisch en ‘kaal’. Ik herinnerde me dat alleen de Koninginnetuin door zijn berceaus wat groener was, wat meer ‘body’ had dan de rest.
Dit keer zijn we met Paul en Liduine. Er is een nieuwe entree gemaakt, modern en functioneel. We lopen onder de paraplu langs de stallen naar de zijkant van het paleis waar we naar binnen kunnen. Het staat grotendeels in de steigers maar men probeert dit een beetje te ‘camoufleren’ met doeken die aan de steigers bevestigd zijn met daarop ‘kopieën’ van de gevels. Als eerste bezoeken we een tentoonstelling die er op dat moment is over het bewogen leven van actrice Grace Kelly, alias princes Gracia van Monaco, een must voor  Liduine en Lily. Een mooie tentoonstelling. Aan het einde van de eerste zaal kijkt ze je, tussen gordijnen door, meer dan levensgroot aan. Een prachtige zwart-witfoto. Haar hele leven wordt van a tot z verteld, zowel in tekst als in beeld en geluid. Kleding en juwelen, in combinatie met mooie foto’s waarop ze ze droeg. Zelfs een van haar auto’s is er te zien. Hoewel fotograferen verboden is lukt het Paul toch om ongemerkt enkele foto’s te maken.
Na een kop koffie bezoeken we de tuin. Het motregent nog steeds. De in de  zeventiende eeuw aangelegde baroktuin werd in de achttiende eeuw, toen dat in de mode kwam, ‘omgebouwd’ naar een Engelse landschapstuin (links). In de tweede helft van de twintigste eeuw besloot men deze weer in de originele staat terug te brengen en tussen 1977 en 1984 gebeurde dit en vond er tevens een grote restauratie plaats van het paleis. Veel eeuwenoude bomen moesten hiervoor wijken en hiertegen werd destijds fel geprotesteerd. Slechts enkele grote bomen bleven behouden.
Ik had al gehoord dat de buxus in de tuinen aangetast was door een schimmelinfectie en dat men de planten ging vervangen, maar toen ik de tuin in zo’n desolate staat zag schrok ik wel even. Men was druk bezig met dit werk. Dit keer worden er geen nieuwe buxusplantjes geplant maar een plantje dat hier veel op lijkt, de Japanse hulst, de Ilex crenata (rechtse foto hieronder). Een fikse klus want over een totale lengte van 27 kilometer worden maar liefst 300.000 buxussen vervangen. Een deel was al klaar, maar omdat de plantjes nog heel klein waren zag alles er nog te ‘nieuw’ uit. Er was echter geen andere oplossing. Bestrijden van deze schimmelinfectie bleek niet mogelijk aldus Wageningen Universiteit.
  
Er zijn twee boosdoeners. De Volutella buxi en Cylindrocladium buxicola. De laatste richt de meeste schade aan. Het begint met zwarte vlekken op de blaadjes die enkele dagen later massaal afvallen. Op de jonge scheuten ontstaan zwarte strepen, gevolgd door donkerbruine vlekken op de aangetaste blaadjes die omringd worden door een lichtbruine of gele ring. Wat hierbij ook duidelijk waar te nemen is zijn duidelijke zwarte langgerekte vlekken op de stengels. Dit proces gaat heel snel.
Het ziektebeeld van de eerst genoemde schimmelaantasting begint met bruinverkleuring van de bladeren die daarna verdorren. Ze blijven wel aan de plant hangen. Het begint met één zijtak, bij de oudste bladeren. Bleekroze schimmelsporen zijn duidelijk te zien. Je ziet een insnoeringsplaats waarboven dat gedeelte van de tak afsterft. Bij verspreiding van deze Volutella buxi zullen de planten helemaal afsterven.
Bestrijden kan niet. Althans spuiten kan niet. Wat je eventueel wel zou kunnen doen is de aangetaste delen zo diep mogelijk wegsnijden. Vaak zit het maar in één tak. Reinig je gereedschap daarna altijd met spiritus.
Ook hier geldt voorkomen is beter dan genezen. Planten die ‘natuurlijk’ groeien, ongesnoeid, blijken veel minder gevoelig dan de strak geschoren haagjes en topiary. Ook planten die rustig groeien worden minder aangetast. Geef ze daarom niet teveel mest en als je ze al bemest geef ze dan vooral geen stikstofrijke mest. Vochtige warme zomers, ook niet goed voor hun gezondheid, kun je  uiteraard niet beïnvloeden.
Thuis gekomen natuurlijk meteen even mijn eigen buxus gecontroleerd. Gelukkig is daar nog geen aantasting door een van die twee schimmels. Zowel de bolletjes in de achter-, als de heggetjes in de voortuin zien er nog kerngezond uit. Nu maar hopen dat zij gespaard blijven. Zie toevoeging 2019 beneden
Nog even wat anders. Hebben jullie ze ook over zien vliegen afgelopen week? Duizenden kraanvogels onderweg naar het zuiden. Vanuit Scandinavië vliegen ze, met hier en daar een tussenstop, richting Middellandse Zee en Noord-Afrika, een ongelooflijke prestatie. Meer weten over de vogeltrek? Ik schreef hier vijf jaar geleden al eens iets over, klik hier.
 
Ze bleven niet gespaard!
Van de schimmels had ik geen last. Maar er deed zich een nieuw probleem voor, de buxusmot. In 2016 constateerde ik de eerste larven. Chemisch bestrijden wilde ik principieel niet. Door de buxus te bespuiten met een soort knoflooksap scheen ik het een beetje te kunnen tegenhouden. Afspuiten met de tuinslang leek ook gedeeltelijk te helpen. Maar op een gegeven moment werd de invasie zo massaal (er zaten zelfs buxusvlindertjes in huis!) dat ik uiteindelijk de strijd op moest geven. In mei 2018 heb ik de buxus, ruim 20 jaar nadat ik ze had geplant, verwijderd. (Toevoeging februari 2019)
  
April 2017 april 2018 mei 2018
VOORGAANDE VOLGENDE
|
