17 januari 2010
In kleur
Afgelopen woensdag. De tuin ligt er winters bij. De winterviooltjes hebben een witte winterjas aan. Alleen de winterjasmijn kijkt voorzichtig door de sneeuw heen. Gele sterretjes in het wit. Verder heerst er rust en blijft het wachten, wachten op het voorjaar.
 Ik blader door wat oude tuintijdschriften en zie kleurige afbeeldingen van allerhande tuinen. Prachtige foto’s. Ook als er in de werkelijke wereld, de echte tuin, weinig te beleven valt kun je nog nagenieten van zoals het was, en weer wordt natuurlijk. In fullcolour. Op papier ben je niet seizoensgebonden in het genieten van je tuin. De vergankelijke schoonheid is blijvend vastgelegd. Wat is fotografie toch een mooie uitvinding.
De geschiedenis van de fotografie gaat niet zo heel ver terug. De eerste foto werd gemaakt in 1826. Van voor dat tijdstip zijn er geen foto’s. Helaas. Geen foto’s van de Batavieren en de noormannen. Van Karel de Grote en ook van Willem van Oranje zijn er geen foto’s. Zelfs niet van Napoleon want hij ging enkele tientallen jaren te vroeg dood.
Chalon sur Saône. Een 8 uur belichte, met een soort asfalt behandelde plaat gaf in dat jaar een afbeelding van de achtertuin van Nicéphore Niépce. Dit procédé was onbruikbaar voor dagelijks gebruik maar het was een begin. De ontwikkelingen volgden elkaar snel op. Veel grote namen zorgden voor veel grote stappen: Daguerre, Talbot, Eastman en de gebroeders Auguste en Louis Lumiere. Nadat zij in 1895 al bekendheid kregen door de uitvinding van de cinematograaf, een filmcamera en –projector ineen, vroegen zij in 1903 patent aan op ‘Autochrome’ een procédé voor kleurenfotografie. Dit procédé bestond, simpel gezegd, uit drie lagen zetmeelkorrels, gekleurd met rode, groene en blauwe kleurstof - een soort kleurenraster - op een glasplaat. Daar overheen kwam de lichtgevoelige laag, een panchromatische zwart-witemulsie. Na belichting werd de plaat op een bepaalde manier behandeld. Na verdere ontwikkeling van dit proces werd het in 1907 op grote schaal in gebruik genomen. Het werd in het begin vooral gebruikt voor kinder-, planten-, bloemen- en natuurfotografie. Een naam die zeker even genoemd moet worden is Albert Kahn (1860-1940), een rijke Franse bankier. Hij stuurde van 1909 tot 1931 fotografen uit naar 50 landen over de hele wereld om alle culturen vast te leggen. In kleur! Dit leverde uiteindelijk een verzameling van maar liefst 72.000 autochrome foto’s op, waarvan een jaarlijks wisselende collectie te zien is in het Albert Kahnmuseum in Parijs. Autochrome bleef de enige manier van kleurenfotografie tot Kodak in 1935 de Kodachrome kleurenfilm (net als Autochrome ook een dia) op de markt bracht en kleurenfotografie voor iedereen bereikbaar maakte. De eerste kleuren negatieffilm was Kodacolor en werd in 1942 door Kodak geïntroduceerd.
Hoewel ons leven natuurlijk toch kleurrijker was dan ons familiealbum zou doen vermoeden, bleef hierin alles lang zwart-wit. De eerste kleurenfoto’s stammen uit 1959, gemaakt door oom Gir. Een foto van twee van mijn broers en een tweede van een kooitje met grasparkieten. Oom Gir was iemand die altijd geïnteresseerd was in nieuwe ontwikkelingen op het foto- en filmgebied. Ook filmpjes die in de jaren zestig bij ons ‘gedraaid’ zijn, zijn van zijn hand. De twee opnames zullen geen goedkope plaatjes geweest zijn want foto’s, zelfs in zwart-wit, kostten destijds een veelvoud van de afdrukjes van tegenwoordig.
Als ik zo door de honderden tuin- en plantenfoto’s heen blader die ik de afgelopen jaren heb gemaakt, foto’s die ik met de geavanceerde apparatuur van tegenwoordig met het grootste gemak heb kunnen maken, krijg ik toch steeds meer respect voor de pioniers bij wie dit destijds allemaal heel wat moeilijker ging. En dat al meer dan 100 jaar geleden, in kleur.
Een van de twee kleurenfoto’s uit 1959 was van de
parkieten van mijn oudste broer Bert, die voor de gelegenheid even bij elkaar in een kooitje gezet werden. Het zou toch jammer geweest zijn als de foto in zwart-wit genomen zou zijn.
 .jpg)  
1. 2 3. 4.
1. Bescheidenheid 1912
2. Eerste Wereldoorlog, Castelnaud, 1917 - Collectie Albert Kahn
3. Monet in zijn tuin in Giverny, 1921
4. Blauwe Irissen, 1924
Afbeeldingen: internet
Ook net zoals ik geboeid geraakt? Klik hier voor nog enkele autochrome foto’s
VOORGAANDE VOLGENDE
|
.jpg)
