17 oktober 2010

17 oktober 2010

Kraaivrees

Hebben jullie ooit al eens gehoord van Guus en Gollem? Nee? Het is geen nieuw clownsduo in een kinderprogramma, of opkomend zangerstalent uit Volendam, de 2 G’s. Ook niet de presentators van Ghijl en Goor, de nieuwste walgelijke realitysoap waar Nederland al jaren op wachtte.

Nee, het zijn twee haantjes, geboren in het overvolle Nederland, maar gelukkig niet in een barstensvolle bio-industriële broedmachine. De kans zou dan heel groot geweest zijn dat ze hun eerste levensdag niet overleefd zouden hebben. Hanen leggen nu eenmaal geen eieren, dus: weg ermee! Maar misschien is dit nog wel te prefereren boven het lot van hun zusjes die hun dagen uitzichtloos zouden slijten, samen met heel veel lotgenootjes, heel kort op elkaar, zonder uitloop en zonder daglicht. De eerste keer dat die het daglicht zouden zien is op weg naar de slachterij.

Guus en Gollem zijn ‘gewenst’. Ieder heeft zijn eigen kipjes om voor te zorgen en te beschermen. Geweldig zoals Guus door de tuin flaneert en zijn dametjes attent maakt op al het lekkers dat hij vindt. Ook Gollem geniet van het leven. Het is heerlijk om te horen hoe hij ’s morgens kraait alsof hij blij is dat het weer ochtend is en hij weer genieten mag van een nieuwe dag.

Toch is het een hele tijd onzeker geweest of ieder bij zijn kippetjes mocht blijven. De reden hiervan is kraaivrees: de angst van de eigenaren dat het kraaien van de haan overlast in de buurt bezorgt. Gollem blijft opgesloten in zijn hok tot de omringende buren hun ontbijt op hebben. Heel zachtjes klinkt zijn ‘goedemorgen’ vanuit het nachthok. De aanpak bij Guus is rigoureuzer. Hij gaat met de kippen op stok maar verhuist ’s avonds laat naar een speciaal voor hem als ‘nachtverblijf’ ingericht kattenmandje, dat daarna in een kastje in het schuurtje wordt geplaatst. Pas ruim na het opkomen van de zon wordt Guus ‘bevrijd’. Guus vindt het prima en weet al niet beter meer.

 

Vroeger thuis hebben we altijd kippen gehad. Naast bloemkool, bonen en boerenkool aten we ook altijd eieren ‘uit eigen tuin’. Een toom kippen zo als dat heet, mét haan. Dat de haan met zijn gekraai overlast zou bezorgen klonk toen net zo vreemd als dat de kerkklokken, die oproepen tot het zondagsgebed, dit zouden doen. Maar tijden veranderen. Ook kerkklokken zijn niet meer heilig. De tijden van tolerantie lijken voorbij. Maar waar ligt dit nu eigenlijk aan?

 

Het is bekend dat met hoe meer mensen we op een kleine oppervlakte wonen, hoe ‘prikkelbaarder’ we worden. Proeven met ratten gaven al jaren eerder dezelfde resultaten: hebben ze de ruimte dan is alles pais en vree, maar komt hun aantal boven een bepaalde concentratie per oppervlakte dan verandert het vreedzame volkje in een moordlustige gemeenschap. Ze verdragen niets meer van elkaar, vermoorden elkaar en eten hun eigen pasgeboren jongen meteen op. Ik wil de mens natuurlijk niet gelijk stellen met de rat maar bepaalde sociale gedragspatronen komen wel overeen.

 

Maar de belangrijkste oorzaak moet, volgens mij, gezocht worden bij de individualisering, die enkele tientallen jaren geleden heeft ingezet. Ieder leeft voor zich en lijkt zo min mogelijk met zijn medemens te maken te willen hebben, en hiermee samenhangend, steeds minder van hem te verdragen. Om de meest rare, vaak onbelangrijke zaken, lopen burenruzies soms torenhoog op. Bladeren die van buurmans boom vallen. Muziek van de buren. De rook van de barbecue. Honden die blaffen. Overhangende takken. Windgongs die mensen uit de slaap houden. Het kraaien van een haan heeft zich ook hieronder geschaard. Maar maakt een haan nu echt zo’n herrie dat je hiervan wakker wordt en niet meer kunt slapen? Ik geloof dit niet, en al zeker niet als hij opgehokt blijft tot iedereen in de buurt wakker is. Word je ook wakker van de merel die op de punt van je dak zijn ochtendlied zingt? Die kan er, als het op decibels aankomt, ook wel wat van. Het feit dat je wakker wordt komt doordat het ochtend is en het licht wordt. Je systeem staat op scherp en er zijn maar geringe prikkels nodig om wakker te worden. De haan en de vogels zijn die prikkels. Bovendien wen je aan geluiden, en na een tijdje hoor je ze niet eens meer, en word je er ook niet meer wakker van, ook niet van een haan. Zit het misschien niet een beetje tussen de oren? We wonen nu eenmaal niet in een hutje op de hei en moeten we, juist omdat we met zovelen kort op elkaar wonen, niet ook bepaalde dingen van elkaar verdragen en accepteren? Live and let live?

 

Het hok is in aanbouw. Volgend voorjaar komen ze, een paar krielkipjes mét een haantje. En natuurlijk zal ook ik ze binnen houden tot ruim na zonsopgang want hoewel ík het een heerlijk geluid vind, dit kukelekuuuu, weet ik dat niet iedereen mijn mening deelt. Een beetje last heb ik er ook wel van, van die kraaivrees.

 

     

1.                                                         2.                                                            3.

 

1. Geweldig zoals Guus door de tuin flaneert….

2. Om up-to-date te blijven leest Gollum veel ‘vakliteratuur’.

3. Afgelopen zomer op de camping in de Auvergne. Monsieur Le Coq, of gewoon ‘Haan’ wandelde met zijn vele kippen tussen tenten en caravans door en kraaide bijna onafgebroken.

 

Een kraaiende haan werd ook behandeld door de Rijdende Rechter. Klik hier voor de reportage.

VOORGAANDE                                                                               VOLGENDE