20 februari 2011
Afval in de Noordzee?
Af en toe hoor je wel eens dingen waarbij je meteen denkt, het moet niet gekker worden. Het opslaan van CO2 in de bodem, hoe komen ze erbij. Een gas, dat gewoon voorkomt in de lucht en dat ook voor ons van groot belang is, wordt opgeslagen in ruimtes onder de grond. Kooldioxide, want zo heet het officieel, is een onderdeel van de lucht die wij inademen. Maar kooldioxide heeft ook een ‘isolerende’ werking. Hoe meer CO2 in de atmosfeer zit hoe dikker de deken wordt die op de aarde ligt en hoe warmer het wordt. En dat willen we natuurlijk niet.
Kooldioxide wordt gevormd bij elke verbranding. Of dit nu de ‘verbranding’ is van het boterhammetje dat je net gegeten hebt - de CO2 adem je gewoon uit - , of de verbranding van het gas van je verwarming - de CO2 verdwijnt door de schoorsteen - , of de benzine die je auto slurpt als je dadelijk erop uittrekt. Ook je uitlaat hoest hierbij flink wat kooldioxide uit, samen met nog allerlei ongewenste gassen.
De lucht rondom ons is een mengsel van allerhande gassen. Stikstof vormt met 78% hierin het leeuwendeel, op de tweede plaats de voor ons zo belangrijke zuurstof, ruim 20%. Kooldioxide is met maar 0,03% aanwezig, maar wel essentieel voor ons om de pH-waarde van ons bloed op het juiste peil te houden. Zuurstof en kooldioxide spelen in twee belangrijke chemische reacties een hoofdrol. Planten zorgen ervoor dat kooldioxide uit de lucht wordt gehaald, samen met water en dit omzetten naar suikers en zuurstof. De energie die planten daarvoor gebruiken, want het gaat uiteraard niet vanzelf, is het licht, de zon, die op de bladeren valt. Kooldioxide wordt ‘vastgelegd’ en zuurstof komt vrij. Deze reactie, beter bekend als de fotosynthese, is de belangrijkste reactie op aarde. Zonder deze reactie, die alleen plaatsvindt in nagenoeg alle planten, zou er geen leven op aarde mogelijk zijn. De tweede reactie is dezelfde reactie, maar dan van achteren naar voren. Suikers (lees voedingstoffen, organische stoffen) worden met behulp van zuurstof weer omgezet naar kooldioxide en water. De energie die daarbij weer vrijkomt wordt door ons gebruikt. De lamp die brandt, de auto die rijdt, het gasstel waarop je kookt. Elke verbranding is in principe gebaseerd op deze tweede reactie. Honderden miljoenen jaren hebben planten de zonne-energie vastgelegd en deze energie vastgelegd in de fossiele brandstoffen. Dit wordt door ons in een paar honderd jaar ‘opgemaakt’. De CO2 die deze planten hebben opgenomen in die honderden miljoenen jaren wordt door ons ‘vrijgemaakt’ en in een rap tempo de atmosfeer in gepompt. Met alle gevolgen van dien. De aarde warmt op, de poolkappen smelten, de gletsjers verdwijnen. Dit is een groot probleem. Maar wij willen niet minderen. In plaats van het roer om te gooien en eens echt serieus naar alternatieve groene energiebronnen te zoeken blijven we fossiele brandstoffen gebruiken, en blijven we in toenemende mate CO2 produceren. Er wordt zelfs op dit moment een nieuwe kolencentrale in de Eemshaven bijgebouwd. Het was de bedoeling om de vrijkomende CO2 van deze centrale in de bodem van Groningen op te slaan. Dit stuitte, net als in Barendrecht op zoveel verzet dat besloten werd om deze kooldioxide dan maar onder de Noordzee op te slaan. Zie je het al voor je? Een lange pijpleiding vanuit de Eemshaven richting Noordzee om daar het CO2, een gas, ons ‘afval’, in poreuze lagen in de bodem te ‘dumpen’? En wat gebeurt er dan mee? Blijft het daar braaf tot de dag des oordeels zitten? Of lekt het misschien langzaam in de zee met alle gevolgen van dien? Welke gevolgen heeft het dan op de visstand? In grotere concentratie is kooldioxide namelijk wél giftig. (Een concentratie van 8% veroorzaakt bij de mens hevige hoofdpijn, zweten en slecht zien. Een concentratie van 20% is dodelijk binnen een minuut.) Buiten het kostenplaatje dat eraan hangt vind ik het te zot voor woorden. Waarom wordt er niet serieus gewerkt aan windenergie, waterenergie, zonne-energie en andere groene energievormen die we tot het eind der tijden kunnen gebruiken? We ontkomen er uiteindelijk toch niet aan. De olie raakt op, het gas raakt op. Kernenergie blijft gevaarlijk. We herinneren ons allemaal Tsjernobyl nog wel, waar een van de zes reactoren explodeerde. Hoe ziet het scenario er uit als zoiets in het overvolle Nederland zou gebeuren? Maar al zouden we toch besluiten op meer kernenergie over te stappen dan is dit ook maar van korte duur. Er is voor ongeveer 70 jaar uranium en als we dat meer gaan gebruiken dan is dit nog sneller op. Groene energie, ook al kost de ontwikkeling hiervan héél veel geld, is het enige alternatief op lange termijn. En is het uiteindelijk niet onze plicht tegenover toekomstige generaties?
Bewuster met onze energie omgaan is natuurlijk een must. Ook overstappen naar echte groene energie is een must. Maar al zou ons streven groener worden dan is natuurlijk het CO2-probleem nog lang niet opgelost. Opslaan in de bodem is geen oplossing. Waarom wordt er niet gestreefd naar een natuurlijke vastlegging en worden er niet, in plaats van kappen, massaal bomen en bossen aangeplant die die taak altijd al gehad hebben. Het levert ook nog eens zuurstof op!
Vertel het me, want ik begrijp er af en toe niets meer van.
VOORGAANDE VOLGENDE
|
