21 november 2010
Tijd voor een boom
Elk jaar rond deze tijd kriebelt het weer. Waar zou ik nog een boom kwijt kunnen. Als ik ergens nou een plekje vrij maak dan kan hij daar misschien wel….. Maar ik weet wel beter. Mijn tuintje staat al te vol. Ook in mijn volkstuin staan al veel te veel bomen en wordt het daar juist tijd om  wat bomen ‘op te ruimen’. Door de jaren heen zijn er al heel wat uitgegraven en verhuisd, maar een aantal kastanjes, platanen, lindes, notenboompjes en knotwilgen wachten nog op een nieuwe eigenaar.
In tegenstelling met groenblijvende bomen en struiken, die het best worden verplant in september of april, is het nu wél de ideale tijd om bladverliezende bomen te (ver)planten. Dit gebeurt met ‘kale wortel’, dat wil zeggen, zonder kluit. Deze bomen komen uit de volle grond en zijn een stuk goedkoper dan bomen die in container gekweekt zijn.
Ben je van plan om een dezer dagen naar een boomkweker te rijden om er een boom te halen voor je tuin dan zijn er enkele dingen waar je op moet letten.
- Heb je een bescheiden tuin koop dan vooral geen te grote boom. Het kleine atlascedertje in het gazon voor de doorzonwoning neemt in een tiental jaren zoveel licht weg dat je het ‘doorzon’ wel kunt doorstrepen. Dan moeten zaag en takkenschaar eraan te pas komen. Maar je moet ernaar streven dat je een boom nooit rigoureus hoeft te snoeien. Een verminkte boom is nooit mooi. Koop daarom een boom ‘op maat’, een die in je tuin past. Er is een ruime keus aan ‘kleine’ bomen. Zoek dit van tevoren uit en laat dit meespelen.
- De stam van de boom moet recht zijn, onderaan dikker zijn dan boven. Let erop dat er geen beschadigingen zijn en geen verse snoeiwonden.
- Tenzij de boom een meerstammig exemplaar is, mag er maar een stam zijn. Slechts één topscheut die niet beschadigd en bij voorkeur niet gesnoeid is. Zeker bij bomen waar de knoppen tegenover elkaar staan is dit belangrijk.
- Bomen mogen niet te lang zijn in verhouding met hun dikte. De lengte tussen de wortelhals en de helft van de topscheut mag 30 à 35 maal de stamomtrek zijn. Als de boom langer is kan hij gemakkelijker doorbuigen.
- Let erop dat de verhouding tussen takvrije stam en kroon klopt. Bij een stamomtrek van meer dan 20cm is dit maximaal 1 : 2. Bij kleinere maten 1 : 1. De takvrije stamlengte is minimaal 180cm. Bij kleinere stamomtrek (6/8cm) mag dit 150cm zijn omdat anders de verhouding tussen stam en kroon te groot is.
- Let erop dat een eventuele entplaats er goed uitziet. De ent en onderstam moeten goed vergroeid zijn. Geen vreemde verdikkingen of knikken.
Heb je je keuze gemaakt en sta je met de schop en de boom in je tuin let dan nog even op de volgende puntjes.
- Heel belangrijk is ook dat de boom niet dieper geplant wordt dan hij voorheen gestaan heeft. Dit is duidelijk op de stam te zien.
- De boom heeft de eerste jaren steun nodig. Het gaat er niet alleen om dat we voorkomen dat hij omwaait maar nog belangrijker is dat hij zo min mogelijk beweegt zodat hij nieuwe haarwortels kan vormen die belangrijk zijn bij de opname van water. Veel haarwortels zijn gesneuveld bij het verplanten. We kunnen een, twee of drie palen hiervoor gebruiken. Plaatsen we één paal dan moet die komen aan de kant waar de meeste wind vandaan komt (west, zuidwest). Zorg ervoor dat de paal de stam en takken niet kan raken. Twee palen worden juist loodrecht op die windrichting gezet (noord- en zuidkant van de boom) en bij drie palen maakt het natuurlijk niets uit. Die staan altijd goed. Plaats de paal als het plantgat nog niet gevuld is zodat je hem kunt zetten zonder de wortels te beschadigen.
- Geef de eerste jaren, zeker het eerste jaar voldoende water als dat nodig is.
Verplanten kan gebeuren zolang de boom in rust is, bladloos is. Toch is het het beste om dit te doen meteen nadat de bladeren gevallen zijn. Wacht niet te lang. Plant je hem voor de jaarwisseling dan slaat hij bijna zeker aan. Toch wordt er door bedrijven vaak heel laat geplant, tot begin april toe. Veel van deze bomen redden het niet en worden een jaar later vervangen, en weer vervangen en weer vervangen tot er uiteindelijk een is die het wel redt. Dood- en doodzonde, en dat niet alleen omdat aan deze maat bomen een fiks prijskaartje hangt.
Ik zal dit jaar geen boom in mijn tuin planten maar als jij wel nog plaats hebt en het van plan bent dan wacht niet te lang. Het is nu tijd voor een boom.
 In 1988 verplantte ik na twaalf jaar deze linde. Ik groef een ruim plantgat en voorzag de boom van twee palen. Verder wikkelde ik de stam in jute om verdamping/verdroging van de bast te voorkomen. Hij liep in de hierop volgende lente uit alsof er niets aan de hand was.
En dat hij het na bijna 23 jaar nog steeds naar zijn zin heeft zie je op de foto linksboven.
VOORGAANDE VOLGENDE
|
