Rob van der Linden Tuinadvies

24 maart 2013

Bomen maken gezond.

Nationale Boomfeestdag, jullie hebben er allemaal zeker wel eens van gehoord, misschien zelfs wel eens hieraan deelgenomen. Afgelopen woensdag was het weer zover. Door heel Nederland zijn weer vele duizenden bomen geplant. Maar hoe is dit ‘gebruik’ eigenlijk ontstaan?

In 1954 werd door de VN geconstateerd dat wereldwijd flink gekapt werd. Dit had grote gevolgen. Door het verdwijnen van de bossen kwam de bodem bloot te staan aan weer en wind met als gevolg dat door erosie goede grond wegspoelde. Het aantal woestijnen, onbruikbare gebieden nam snel toe. De Food and Agriculture Organization ( FAO) van de VN riep daarom alle landen op om extra aandacht te schenken aan het belang van de bomen in en voor onze samenleving. Elk land zou moeten deelnemen aan het ‘World Festival of Trees’. Nederland was het eerste niet-Amerikaanse land dat in 1956 aan deze oproep gevolg gaf door het oprichten van het Landelijk Comité Boomplantdag. Op 10 april 1957 werd door het planten van bomen door 1600 kinderen in Apeldoorn de eerste Nationale Boomplantdag gehouden. Omdat Nederlanders overal een feestje van willen maken, veranderde de naam in 1980 naar Nationale Boomfeestdag en ging de organisatie over van Staatsbosbeheer naar de Stichting Nationale Boomfeestdag. Vanaf het begin houdt de stichting zich bezig met het promoten van het belang van bomen om ons heen, en doet dat bij voorkeur bij de schooljeugd. Het streven van de stichting is dat elke basisschoolleerling minimaal één boom heeft geplant voor hij de school verlaat.
Dit streven ging voor mij niet op. Ik heb nooit een boom geplant, althans niet toen, niet tijdens mijn lagere schoolperiode, niet op een Nationale Boomplantdag. Maar, en dat durf ik gerust te zeggen, dit heb ik later meer dan ruimschoots goed gemaakt.

In juni 1980 verhuisden we naar een nieuwbouwwijk. Alles was nog kaal. Tuintjes werden aangeplant maar voordat dat allemaal een beetje ‘body’ kreeg duurde toch wel wat jaartjes. De schooljeugd hielp mee bij de aankleding van de wijk; woensdag 18 maart 1981 ging bij ons achterom de schop de grond in en werden er door leerlingen van de basisschool diverse bomen geplant. De straat was feestelijk versierd met kleurige vlaggen.

In tegenstelling met 1981 gebeurde er dit jaar in Heerlen helemaal niets. Hoewel er een paar honderd meter verderop bij mij rondom een nieuw zorgcentrum een groot aantal nieuwe bomen geplant wordt en ze hier afgelopen woensdag ook mee bezig waren werd de hulp van de schooljeugd hierbij niet ingeroepen: een gemiste kans. Het dichtst bij, waar bomen werden geplant, was Rimburg, gemeente Landgraaf. Zeven walnotenbomen werden door prominenten neergezet. 175 leerlingen uit groep 8 van diverse basisscholen in de omgeving hielpen vervolgens mee met het planten van nog tientallen bomen en struiken, allemaal in het kader van uitbreiding van het project ‘Gebiedsontwikkeling Ubach over Worms’. Hoewel de aanhoudende regen en sneeuw de klus er niet gemakkelijker op.maakte werd hier bij honderdvijfenzeventig kinderen een groene basis voor de toekomst gelegd. Landelijk deden trouwens maar liefst 115.000 kinderen uit ruim 400 steden en dorpen mee.

Twee dagen later ging ik ter plekke een kijkje nemen. ‘Nabij de watertoren’ las ik en die was van een grote afstand al te zien. Nadat ik een paar wandelaars had gevraagd waar de nieuwe aanplant stond vond ik het uiteindelijk. Het terrein was een grote blubber; aan water hebben de nieuwe bomen in ieder geval geen gebrek.

Geluk. Terwijl ik door het bos een pad omhoog richting watertoren liep hoorde ik op een gegeven moment gekraak en een luide klap achter me. Toen ik me omdraaide zag ik dat een boom spontaan was omgevallen, dwars over het pad, op de plek waar ik vijf seconden eerder gelopen had. Geeft een raar gevoel als je er achteraf over nadenkt.

Het belang van bomen is bekend. Bomen zetten CO2 om naar zuurstof, voor ons onontbeerlijk. In een groene omgeving spelen kinderen veel meer buiten, waardoor ze meer bewegen en daardoor de kans op overgewicht afneemt. Bomen vangen veel stof uit de lucht. Onder een boom is het op een warme zonnige dag veel aangenamer toeven dan in een louter stenen omgeving. In een groene omgeving is minder criminaliteit. Trouwens bomen zijn ook nog eens heel mooi. Mensen die omringd worden door groen zijn minder gestrest en zijn gezonder. Kortom, bomen maken gezond!

Nog even dit. Heerlen deed dit jaar niet mee aan de boomfeestdag. Wel verleende ze enkele weken geleden aan de provincie een vergunning tot het kappen van talloze bomen langs de provinciale wegen N281 en N298. Hoezo ‘boomfeestdag’?

Ik wist dat ik nog ergens foto’s, dia’s eigenlijk, moest hebben van die feestdag in 1981. Bleek er slechts een te zijn.(links) Leuk om de situatie van toen naast die van nu te leggen. Nu, 32 jaar later, staan er nog enkele van de toen geplante bomen. Fikse bomen inmiddels. Hieraan kun je zien dat het gezegde ‘boompje groot, plantertje dood’ niet altijd opgaat, zeker niet nu de mens steeds ouder wordt. De boom die op de foto uit 1981 op de voorgrond staat heeft het veld moeten ruimen. De twee grote bomen op de foto rechts die ook op die dag geplant zijn (Links een linde en rechts een beuk) waren op het moment dat ik de dia maakte nog niet geplant.

VOORGAANDE VOLGENDE